10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

1. อันดับแรกสุดและสำคัญสุด คือหนูเป็นเด็ก การที่หนูเป็นออทิสติกเป็นเพียงส่วนหนึ่งของลักษณะนิสัยของหนู ไม่ใช่
เป็นเรื่องที่กำหนดว่าหนูเป็นอย่างไร คุณเป็นคนที่มีความคิด ความรู้สึก ความสามารถมากมายหรือเปล่า หรือเป็นเพียงคนอ้วน (น้ำหนักเกิน) ตาสั้น (สวมแว่น) หรือเก้งก้าง (มือไม้เกะกะ เล่นกีฬาไม่เก่ง) สิ่งเหล่านี้อาจจะเป็นสิ่งแรก
ที่หนูเห็นเมื่อพบคุณ แต่ ก็ไม่ได้แปลว่านั่นคือคุณ ใช่ไหม ในฐานะผู้ใหญ่ คุณสามารถควบคุมได้ว่าคุณต้องการกำหนดให้ตัวคุณ เป็นอย่างไร คุณอาจพัฒนาคุณลักษณะหนึ่งขึ้นมาและทำให้เด่นชัดจนคนอื่นรับรู้
แต่ในฐานะเด็ก หนูยังกำลังพัฒนาตนไปเรื่อย ๆ ทั้งคุณทั้งหนูก็ไม่รู้ว่าหนูสามารถ จะทำอะไรได้บ้าง การเจาะจงกำหนดว่าหนูเป็นโน่นนี่อาจจะก่อปัญหาเรื่อง ความคาดหวังที่ต่ำเกินไป และ ถ้าหากหนูจับได้เมื่อไรว่า คุณไม่ได้คิดหรอกว่า
หนูจะทำได้ คำตอบที่เป็นธรรมชาติที่สุดของหนูก็คือ แล้วหนูจะทำมันไปทำไมล่ะ10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 1213 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

2. กระบวนการรับรู้ของหนูนั้นสับสน
การบูรณาการการรับรู้ทางประสาททั้งหมดนั้นเป็นสิ่งที่เข้าใจยากที่สุด ในเรื่องของออทิสติก แต่ก็นับว่าเป็นสิ่งที่จำเป็น
ที่สุด หมายความว่า การมองเห็น รับรู้เสียง รับรู้กลิ่น รส และสัมผัสของทุก ๆ วัน ที่คุณอาจจะแทบไม่สังเกตเห็น กลับกลาย เป็นเรื่องที่ทำให้หนูต้องเจ็บปวดทางกายจริง ๆ สภาพแวดล้อมที่ หนูอาศัยอยู่ต้องกลายเป็นศัตรูสำหรับหนู อาจจะดูเหมือนหนู หลบหลีกหรือก้าวร้าวกับคุณ แต่จริง ๆ แล้วหนูกำลังพยายาม ป้องกันตนเอง หนูจะเล่าให้ฟังว่าทำไม แค่เดินไปร้านค้าเพื่อ ซื้อของ อาจจะกลายเป็นนรกสำหรับหนู10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 14
หูของหนูอาจจะไวเป็นพิเศษ เสียงคนนับ โหลกำลังพูดพร้อม ๆ กันกลายเป็นเสียงดังสนั่น
หวั่นไหว ลำโพงกำลังประกาศส่วนลดพิเศษ อยู่ปาว ๆ เสียงดนตรีจากเครื่องเสียงหรือทีวี
ก็ดังลั่น เครื่องบดกำลังปั่นกาแฟอยู่โครมคราม เครื่องคิดเงินทำเสียงขลุกขลัก คลิกคลัก เครื่อง
หั่นเนื้อเป็นแผ่นส่งเสียงเอี๊ยดอ๊าด เด็กร้องไห้ลั่น รถเข็นล้อดังออดแอด ไฟนีออน มีเสียงหึ่งอยู่
ตลอดเวลา สมองหนูกรองเสียงที่เข้ามาไม่ได้และ หนูเกิดอาการ ‘สำลักเสียง’ จนหนูต้องหนี ไปให้
ไกลที่สุด สัมผัสกลิ่นของหนูอาจจะไวเกินเหตุ ปลาบนแผงที่ไม่สดนักส่งกลิ่นฉุนที่คุณอาจไม่ได้
กลิ่น ผู้ชายที่ยืนอยู่ข้าง ๆ เราอาจจะไม่ได้อาบน้ำวันนี้ แผนกเนื้อกำลังแจกไส้กรอกให้ชิม เด็กอ่อนที่แม่กำลังเข็นอยู่ข้างหน้าอึออกมาใส่แพมเพอรส์กลิ่นหึ่ง พนักงานบริเวณชั้นวางของ แถวสามก็กำลังใช้น้ำยาล้างพื้นเหม็น ๆ ทำความสะอาดโหลแตงกวาดองที่ตกลงมาแตก หนูทน ไม่ไหวแล้ว หนูคลื่นไส้ อยากอาเจียนเต็มประดา15 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ เพราะจอรับแสงตาหนูอาจจะไวมาก ดูข้างล่างประสาทสัมผัสนี้จึงอาจจะเป็นสิ่งแรกที่หนูจะทนไม่ ได้ แสงนีออนที่นวลตาสำหรับคุณอาจจัดจ้าเกินไป สำหรับหนู แล้วยังส่งเสียงหึ่ง ๆ ดังสนั่นอีก ห้องทั้งห้องอาจจะดูเหมือนจะ
เต้นได้และหนูจะปวดตามาก แสงที่กะพริบจะสะท้อนไปทุกทางและทำให้ภาพ ดูบิดเบี้ยว ไปหมด ที่ว่างก็ดูวูบไหวไปมา แสงจากหน้าต่างสว่างจนปวดตา และมี ของเยอะไปหมดจนลายตา ไม่รู้จะมองตรงไหน พัดลมบนเพดานก็หมุนไม่หยุด
คนก็เดินไปเดินมาไม่รู้จบ สิ่งเหล่านี้ส่งผลต่อการทรงตัวและการรับรู้สิ่งรอบด้าน ของหนู จนหนูรับไม่ได้และไม่รู้ตัวเลยว่าหนูอยู่ที่ไหนกันแน่10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 1617 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

3. กรุณาแยกแยะให้ออกว่า “ไม่ทำ”
(หนูปฎิเสธที่จะไม่ทำ) และ “ไม่สามารถ” (หนูทำไม่ได้จริงๆ) นั้นไม่เหมือนกัน สิ่งท้าทายหนูอย่างยิ่งคือ ภาษาและคำศัพท์ที่จะใช้ตอบรับ หรือแสดงออก ไม่ใช่ว่าหนูไม่ฟังคำสั่ง แต่เมื่อคุณส่งเสียงสั่งหนูมา
จากอีกฟากหนึ่งของห้อง หนูจะได้ยินว่าอย่างนี้ “*&#$%@ ต้อม #$%#$%” คุณควรที่จะเดินมา บอกหนูตรง ๆ ว่า “เก็บหนังสือ เข้าโต๊ะเถอะ ต้อม ได้เวลาไปทานข้าวกลางวันแล้ว” คำพูดอย่างนี้จะ
บอกหนูได้ชัดเจนว่าคุณอยากให้หนูทำอะไรและจะเกิดอะไรต่อไป ทำให้ง่ายขึ้นที่หนูจะทำตามได้ถูก10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 1819 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

4. หนูเป็นนักคิดที่ตรงไปตรงมา แปลว่า
หนูจะตีความภาษาตามคำที่พูดหนูจะงงมากหากคุณบอกหนูว่า “เพลา ๆ ไว้ อย่าเร็วนัก”
เมื่อคุณตั้งใจจะหมายความว่า “กรุณาอย่าวิ่ง” อย่าบอกหนูว่า “เหมือนปอกกล้วยเข้าปาก’ ในเมื่อไม่มีกล้วยสักใบให้เห็น และคุณตั้งใจจะ พูดว่า “งานนี้จะง่ายมากสำหรับหนู” เวลาคุณพูดว่า “จอยไวเหมือนลมกรด” หนูจะเห็นแต่เด็กกำลังเล่นกับน้ำกรด กรุณาบอกหนูว่า “จอยวิ่งได้เร็วมาก” ดีกว่าทั้งคำเปรียบเทียบ คำล้อ คำผวน คำอ้างอิง ความหมายสองแง่สองง่าม ภาพพจน์ การประชดประชัน หนูจะไม่รู้เรื่องและตีความ ไม่ได้เลย10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 2021 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ จะกำลังหิวจัด หงุดหงิด กลัว หรือสับสน แต่ตอนนี้

5. กรุณาอดทนหากหนูใช้คำพูดไม่ถูก
เพราะหนูจะรู้ศัพท์น้อยจนไม่อาจบรรยายความรู้สึกตัวเองได้ดี หนูอาจ 5 คำเหล่านี้อยู่เกิน ความสามารถของหนูที่จะนำมาใช้ได้ ควรดูภาษากายของหนูไว้ดี ๆ หากหนูหลีกหนี หงุดหงิด หรือแสดงอาการอื่น ๆ เป็นการบอกให้รู้ว่า ชักเริ่มไม่ดีแล้ว หรือ อาจจะมีอีกแบบหนึ่ง เมื่อฟังหนูพูดแล้วอาจเหมือน ‘ท่านอาจารย์น้อย’ หรือ ดาราดาวรุ่ง ที่สามารถแสดงปาฐก โดยใช้คำยาก ๆ หรือบทสนทนาที่ดูเกินวัยหนูอย่างมาก สิ่งเหล่านี้คือคำพูดที่หนูจำมาเพื่อทดแทนความพร่อง
ทางภาษาของหนู เพราะหนูรู้ว่า หากมีคนพูดกับหนู หนูต้องตอบ บทพูด เหล่านี้หนูจำมาจากหนังสือ ทีวี หรือคำคนอื่น ๆ เป็นอาการที่เรียกว่า ‘เอคโค เลเลีย’ อันที่จริง หนูอาจจะไม่เข้าใจสิ่งที่หนูพูดอยู่เลยก็ได้ หนูรู้แต่ว่า เป็นอะไรที่ถือว่าเป็นคำตอบได้ ไม่ต้องไปตอบอย่างอื่น และหนูจะรอดตัวไปได้

6. ภาษาพูดนั้นเป็นทักษะที่ยากมากสำหรับหนู
หนูจะมองทุกอย่างเป็นภาษาภาพมากกว่าช่วยอธิบายโดยการแสดงให้หนูดู ดีกว่าจะบอกหนูด้วยคำพูดเฉย ๆ และ
กรุณาเตรียมพร้อมที่จะทำซ้ำ ๆ หลาย ๆ ครั้ง การที่คุณทำซ้ำ ๆ จะช่วยให้หนูเรียนรู้ได้เร็ว
การทำตารางภาพเพื่อแสดงว่าหนูต้องทำอะไรในวันนั้น จะเป็นประโยชน์กับหนูมาก เพราะจะช่วยให้หนูสามารถทำกิจกรรมได้อย่างต่อเนื่องและช่วยหนู จัดเวลา ทำอย่างที่คุณต้องการได้แม้เมื่อหนูโตขึ้น หนูก็ยังต้องใช้ตารางภาพอยู่ แต่ “ระดับการแสดงภาพ” อาจจะเปลี่ยนไป ก่อนที่หนูจะอ่านออกเขียนได้ หนูต้องการตารางงานพร้อม
ภาพถ่ายหรือภาพวาดง่าย ๆ พอหนูโตขึ้น ก็ทำเป็นตารางผสมกับคำและภาพ ก็ได้ หรือพอหนูโตมากแล้ว ก็ทำเป็นตารางคำก็พอ10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 2425 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

7. โปรดเน้นและสนับสนุนสิ่งที่หนูทำได้
มากกว่าจะไปเน้นสิ่งที่หนูทำไม่ได้สิ่งหนี่งที่เหมือนเด็กทั่ว ๆ ไป คือ หนูไม่สามารถ เรียนรู้ในสภาวะ
การที่หนูถูกมองว่าหนูไม่ดีพอและต้องการ “การจัดการ” การจะลองทำสิ่งใหม่ ๆ ไม่ว่าจะ “สร้างสรรค์” เพียงใด แต่หากอยู่ภายใต้สภาวะที่แน่ใจว่าหนูจะถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างแน่นอน จึงกลายเป็นสิ่งที่หนูพยายามหลบเลี่ยง จงมองหาจุดแข็งของหนูและคุณก็จะพบมันแน่นอน มีมากกว่าหนึ่งวิธี ในการทำทุกอย่าง10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 2627

8. โปรดช่วยหนูด้วยเรื่องการเข้าสังคม
อาจจะดูเหมือนหนูไม่ต้องการเล่นกับเด็กอื่น ๆ แต่อันที่จริง หนูไม่รู้ว่าจะเริ่มคุยยังไงกับเด็กคนอื่น ๆ ที่สนามเด็กเล่น หรือเข้าไปเล่นกับเขาอย่างไร ถ้าคุณช่วยส่งเสริมให้เด็กคนอื่นชวนหนูเข้าไปเล่นเตะบอลหรือโยนห่วงด้วย หนูจะเต็มใจอย่างมากหนูจะทำได้ดีมากในกิจกรรมการเล่นที่มีจุดเริ่มและจุดจบ ที่ชัดเจน หนูไม่รู้จักวิธีการ “อ่าน” หน้าตาท่าทาง ภาษากาย หรือ อารมณ์ของคนอื่น ๆ ดังนั้น หนูจึง ต้องการคนช่วยบอกตลอดว่าวิธีตอบโต้ที่ถูกต้องคืออะไร ยกตัวอย่างเช่น หากหนูหัวเราะตอนสุดาตกลงมาจากไม้ลื่น ไม่ใช่เพราะหนูคิดว่ามันตลก แต่เป็นเพราะหนูไม่รู้วิธีการแสดงออกที่ถูกต้อง ก็สอนให้หนูเข้าไปถามว่า “ไม่เป็นไร ใช่ไหม” สิ10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้ 2829 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

9. พยายามหาดูสิว่าอะไรทำให้หนูหมดสภาพ
ไม่ว่าจะเรียกว่าหมดสภาพ กรี๊ด โวยวาย หรืออะไรก็ตามที่อยากเรียกนั้น เป็นเรื่องที่แย่ที่สุดสำหรับหนูยิ่งกว่าสำหรับคุณ สภาวะนี้เกิดเพราะประสาทสัมผัสด้านหนึ่งด้านใดของหนูเกิดอาการล้นเกินรับ หากคุณสามารถ หาให้ได้ว่าทำไมหนูจึงหมดสภาพ ก็สามารถป้องกันได้ ทางที่ดีคุณควรบันทึก วัน เวลา สภาพแวดล้อม ผู้คน กิจกรรมของหนู เอาไว้อย่างละเอียด ไม่นานคุณก็อาจจะค้นพบสาเหตุก็ได้กรุณาจำไว้ว่า พฤติกรรมทุกอย่างเป็นวิธีสื่อสารชนิดหนึ่ง อาการของหนูเป็นการสื่อ คือบอกแทนคำพูดได้ว่า หนูกำลังมองว่าอะไรกำลังเกิดขึ้นในโลกของหนูอย่างไรคุณพ่อคุณแม่ ช่วยจำไว้ด้วยนะคะ ว่า พฤติกรรมซ้ำซากอาจจะเป็นเพราะปัญหาที่มองไม่เห็นเรื่องยา การแพ้อาหารบางประเภทหรือความไวต่อสาร บางอย่าง อาการนอนไม่หลับ และอาการที่อาหารไม่ย่อยก็ส่งผลอย่างมาก ต่อพฤติกรรมของหนู

10. ขอให้รักหนูอย่างไม่มีเงื่อนไข
กรุณาเลิกคิดว่า “ถ้าเพียงแต่แดงจะ…..” และ “ทำไมเชอรี่ไม่… ” แม้คุณเองก็เถอะ คุณก็ไม่สามารถทำทุก ๆ อย่างที่พ่อแม่คุณต้องการ ให้ทำ ใช่ไหม และคุณคงจะไม่ชอบหรอก หากมีคนเตือนใจคุณอยู่เรื่อย ๆ ว่าคุณทำไม่ได้ คุณทำไม่ได้ หนูไม่ได้เลือกที่จะเป็นออทิสติก จึงกรุณาพิจารณาด้วยว่า สิ่งนี้กำลังเกิดขึ้นกับหนู ไม่ได้เกิดขึ้นกับคุณ หากคุณ
ไม่ช่วยหนู โอกาสที่หนูจะโตขึ้นเป็นผู้ใหญ่ที่ประสบความสำเร็จ และดูแลตัวเองได้ดีนั้นมีน้อยมาก หากคุณสนับสนุนและแนะนำหนู ความเป็นไปได้นั้นย่อมมากกว่าที่คุณคิด และหนูสัญญาว่า มันจะคุ้มค่าจริง ๆ 10 เรื่องที่เด็กออทิสติกอยากให้คุณรู้

//// และท้ายที่สุด สามคำที่ควรจำคือ อดทน อดทน และอดทน หากคุณจะพยายามมองภาวะออทิสติกของหนูเป็น
ความสามารถที่แตกต่างมากกว่าจะเป็นความพิการนั้นจะดีมาก ช่วยมองข้ามสิ่งที่คุณคิดว่าเป็นข้อจำกัด และมองให้เห็นพร ที่สวรรค์ ได้มอบให้แก่พวกหนู อาจจะจริงที่พวกหนูสบตาไม่เก่ง หรือคุยไม่ค่อยรู้เรื่อง แต่คุณคุณได้สังเกตบ้างไหม ว่าพวกหนู ไม่โกหก ไม่โกงในการเล่นกีฬาหรือกิจกรรมอื่น ๆ ไม่นินทาว่าร้ายเพื่อน ๆ ในชั้นเรียน หรือไม่ตัดสินว่าใครเป็นอย่างนั้นอย่างนี้ล่วงหน้าเลย และแน่นอนที่หนูไม่มีทางที่จะเป็นไมเคิลจอร์แดนนักบาส ระดับโลกคนต่อไป แต่ด้วยความละเอียด ช่างสังเกต และความสามารถมีสมาธิไม่สิ้นสุดของหนู หนูอาจจะกลายเป็น ไอน์สไตน์ หรือโมสาร์ท หรือ แวงโกะห์ คนต่อไปก็ได้ เพราะทั้งสามผู้ยิ่งใหญ่นี้น่าจะเป็นออทิสติกไม่มากก็น้อย

: เอลเลน นอทบอมห์ : รร.จิตรลดา : www.punkhon.com

/////////////////////////////////

คอร์สเพิ่มพัฒนาการ (เด็กออทิสติก) สำหรับท่านที่ลูก มีอาการออทิสติก
เพื่อการเรียน และ การใช้ชิวิตในสังคมที่ดีขึ้น
www.punkhon.com/with-autism.html